Is er invloed van voeding op je slaap?

Het ligt waarschijnlijk voor de hand, maar het antwoord op deze vraag is duidelijk: er is een link tussen voeding en slaap. Voeding is namelijk de basis voor het energieniveau van ons lichaam.

Als je slechte voedingsgewoonten hebt, door te eenzijdig of te weinig te eten bijvoorbeeld, zal ook het energieniveau van je lichaam vaak laag zijn. Je voelt je dan regelmatiger moe overdag.

Wie al eens met een lege maag is gaan slapen, weet dat je hier echt wakker van kunt liggen. Maar er zijn nog veel meer invloeden die voeding op je slaap heeft.

De invloed van voeding op je slaap

De belangrijkste regel is dat gezonde voeding leidt tot een gezonde slaap. Een gebalanceerd dieet zorgt ervoor dat je alle juiste voedingsstoffen binnenkrijgt voor een gezond lichaam en voor een goede slaapkwaliteit.

Uiteraard is dat wat je direct voor je slaap eet of drinkt, ook van grote invloed op jouw nachtrust. De volgende dingen kun je beter vermijden voordat je gaat slapen:

• Cafeïne, zoals in energiedrank, koffie of thee
• Pikant eten
• Alcohol
• Nicotine

Daarnaast is het belangrijk om drie uur voor het slapengaan niet te veel meer te eten. Een grote maaltijd vlak voor het slapen kan je slaap namelijk verstoren. Een vast ritme in wat je eet en drinkt voor het slapengaan kan je slaap verbeteren.

Er zijn bepaalde voedingssoorten die voor een betere slaap zorgen, omdat ze bijdragen aan de aanmaak van de juiste hormonen die een goede nachtrust bevorderen. Al is de invloed wel beperkt, dus overdrijf zeker niet. Dit zijn onder andere:

• Noten en zaden
• Bananen
• Zuivel
• Vis en gevogelte
• Zure kersen

De juiste balans van voeding

Ons lichaam maakt hormonen aan die een impact hebben op onze slaap. Deze hormonen worden in normale omstandigheden voldoende aangemaakt, tenminste als je ook gezond eet.

Denk bijvoorbeeld aan het eiwit tryptofaan, een eiwit dat o.a. voorkomt in eieren, rijst, melk en kip. Tryptofaan stimuleert de aanmaak van het slaapverwekkende hormoon melatonine.

Of vitamine B6, te vinden in volkoren etenswaren, aardappelen en bijvoorbeeld bananen, is ook zo’n stofje dat de aanmaak van melatonine bevordert. Ook vitamine B12, een vitamine die we halen uit dierlijke producten zoals eieren, vlees, melk en vis, heeft dan weer een invloed op het uitgeruste gevoel dat je overdag ervaart.

Mensen met glutensensitiviteit of coeliakie hebben vaker last van overmatige vermoeidheid. De Nederlandse longarts Reinier De Groot wijst op een Amerikaans onderzoek dat aantoont dat 61% van de patiënten die glutensensitief zijn, slaapproblemen heeft.

Al zegt hij tegelijkertijd dat er nog te weinig onderzoek is gedaan en dat de wetenschap nog geen consistente antwoorden kan geven.

Vooralsnog wordt gedacht aan een vergrote psychische onrust als verklaring. Een andere mogelijkheid is een slechtere opname in de darmen met een tekort aan neurotransmitters als gevolg, waardoor het immuunsysteem ontregeld zou worden.

Lees ook: Is een boxspring goed voor je rug?

Voeding en het circadiaans ritme

Een andere link kan je vinden in het circadiaans ritme. Onze lichaamstemperatuur wordt bijvoorbeeld via dit ritme gestuurd en is direct verbonden met slapen. Om te slapen zal de ‘core body temperature’ (CBT), de temperatuur in ons lichaam, namelijk licht dalen.

Een zware maaltijd laat op de avond kan stevig roet in het eten strooien. De snellere stofwisseling die ontstaat, zal de lichaamstemperatuur net omhoog brengen waardoor je minder gemakkelijk de slaap kan vinden. En als je dan toch de slaap eindelijk kan vatten, is de kans behoorlijk groot dat je tijdens de nacht wakker wordt door spijsverteringsproblemen.

Mensen die kampen met overgewicht, ervaren vaak slaapproblemen zoals snurken en slaapapneu. Al weten we intussen dat overgewicht niet alleen door voeding wordt beïnvloed, toch valt deze link niet zomaar te ontkennen in een met suikers, zouten en vetten overgoten overdaadmaatschappij.

Sterker nog, het is intussen zelfs aangetoond dat als je minder slaapt dan nodig is, je dikker wordt. Dit heeft alles te maken met de hormonen leptine en ghreline. Ghreline doet je hongergevoel toenemen, terwijl het signaal dat je voldaan bent, komt van leptine. Een onevenwicht in deze twee hormonen leidt er dus toe dat je dikker wordt.

Wat zegt de wetenschap over eten en slapen?

De Amerikaanse onderzoekster Eve Van Cauter doet al geruime tijd onderzoek naar de link tussen slapen en eten. Ze toonde onder meer aan dat mensen die korter slapen, hun eetlust minder goed kunnen controleren dan mensen die een normale slaaptijd aanhouden.

Ze hebben simpelweg gewoon nooit genoeg omdat de hormonen in disbalans zijn. In zijn boek “Slaap” vermeldt neuroloog Matthew Walker haar uitspraak “zelfs in de grootste overvloed verkondigt het slapeloze lichaam de hongersnood” (p. 210, Slaap, M. Walker).

Bijkomend brengt hij treffend naar voren dat je minder energie hebt als je moe bent. En dus ben je geneigd minder in beweging te komen omdat je moe bent en … Een ideaal scenario voor de zogenaamde vicieuze cirkel.

Maar dat is nog niet alles, want uit dr. Van Cauters onderzoek kwam ook naar voren dat wat je eet gelinkt is aan slaaptekort. Mensen met slaaptekort grijpen vaker naar snelle suikers in zoetigheden en complexe koolhydraten zoals brood en pasta.

Vervolgonderzoek van het team van Matthew Walker bracht aan het licht dat de gebieden in de prefrontale cortex van ons brein, waarmee we verstandige en rationele keuzes maken, door het slaaptekort inactief worden. De hersengebieden met primitievere behoeften en drijfveren gaan daarentegen net sterker reageren, waardoor de proefpersonen veel meer calorieën innamen.

Gelukkig herstelt deze situatie zich vrij snel zodra de proefpersonen weer in een normaal slaappatroon terechtkomen.

Is er invloed van voeding op je slaap: conclusie

Slaap is de basis van een gezond leven. Maar een goede slaap is ook afhankelijk van goede voedingsgewoonten. Bovendien zijn er een aantal zaken die je beter kan vermijden voordat je gaat slapen.

Meestgestelde vragen: