Effecten van de maan op jouw nachtrust: feiten of fabels?
Wat is de invloed van een volle maan op jouw slaap?
De relatie tussen de volle maan en slaap kreeg doorheen de jaren al veel aandacht. Verschillende studies lijken aan te geven dat een volle maan een negatieve invloed kan hebben op onze slaapkwaliteit. In dit artikel duiken we dieper in de wetenschap en mythes rondom dit fenomeen, gebaseerd op recent onderzoek en meningen van experts. Lees zeker ook deze interessante post van Merijn van de Laar.
Wat zegt de wetenschap over onze slaap en de maanstanden?
Onderzoek naar de invloed van de volle maan op slaap levert uiteenlopende resultaten op. Een studie uitgevoerd door Cajochen et al. (2013) stelde vast dat mensen gemiddeld vijf minuten langer nodig hebben om in slaap te vallen, twintig minuten korter slapen en dertig procent minder diepe slaap ervaren tijdens een volle maan.
Bovendien rapporteerden de deelnemers slechter te slapen. Een andere studie van Smith et al. (2014) bevestigde deze bevindingen door aan te tonen dat mensen gemiddeld 25 minuten korter slapen tijdens een volle maan en vaker wakker worden gedurende de nacht.
Slecht slapen bij volle maan – studies Cordi en José Haba-Rubio
Daarentegen vond een analyse van verschillende grote datasets door Cordi et al. (2014) geen significant verband tussen de volle maan en slechter slapen. In 2015 deed een team onder leiding van José Haba-Rubio een grootschalig onderzoek onder meer dan 2000 deelnemers.
Zij konden geen opmerkelijk verband of effect op slaap aantonen tijdens de verschillende maanstanden. De invloed op slapen werd bij dit laatste onderzoek vergeleken tijdens alle maanstanden: de nieuwe maan, de wassende maan, de volle maan en de afnemende maan.
Een recent onderzoek over slecht slapen bij volle maan van Casiragho (2021) voegt nog een laag van complexiteit toe. Zij ontdekten dat proefpersonen later in slaap vielen en korter sliepen in de drie tot vijf dagen voorafgaand aan de volle maan, ongeacht of zij in stedelijke gebieden met veel lichtvervuiling of in afgelegen gebieden zonder elektriciteit leefden.
Waarom zijn er zo veel verschillende hypothesen over slechter slapen bij volle maan?
Er zijn verschillende hypothesen die proberen de invloed van de maan op slaap te verklaren. Een theorie stelt dat het maanlicht ervoor zorgt dat mensen langer actief blijven in de avonden voorafgaand aan de volle maan, wat leidt tot later slapen. Echter, deze theorie verklaart niet waarom mensen in kamers zonder ramen ook slechter slapen tijdens volle maan.
Een andere hypothese is dat de aantrekkingskracht tussen de maan en de aarde groter wordt naarmate de volle maan nadert, wat een invloed kan hebben op onze biologische processen. Hoewel dit een interessante theorie is, is het moeilijk om deze hypothese te testen.
Cordi et al (2014) hebben ook een mogelijke verklaring. Zij suggereerden dat eerdere bevindingen mogelijk te wijten zijn aan het ‘file drawer problem’, waarbij onderzoekers alleen positieve resultaten publiceren en negatieve resultaten ongepubliceerd blijven.
Psychologische invloed
Naast wetenschappelijke verklaringen speelt de psychologische component een belangrijke rol. De overtuiging dat de volle maan invloed heeft op slaap kan op zichzelf al voldoende zijn om slaapstoornissen te veroorzaken. Dit fenomeen staat bekend als het nocebo-effect, waarbij negatieve verwachtingen leiden tot negatieve uitkomsten.
Conclusie
Hoewel er aanwijzingen zijn dat de volle maan invloed kan hebben op onze slaap, zijn de exacte oorzaken en mechanismen nog onduidelijk en zeker niet onomstotelijk aangetoond. Het is belangrijk om deze bevindingen met een korreltje zout te nemen en niet te veel waarde te hechten aan de stand van de maan.
Ongeacht de wetenschappelijke discussie is een goede slaaphygiëne altijd essentieel voor een gezonde nachtrust. Blijf kalm, vermijd overmatige blootstelling aan licht voor het slapengaan, slaap in het donker en probeer je niet te veel zorgen te maken over de maan. Je slaap zal je dankbaar zijn.
Bronnen:
- Cajochen et al. (2013)
- Smith et al. (2014)
- Cordi et al. (2014)
- Casiragho (2021)
- Van de Laar, M. (2022). “Heeft de maan invloed op slaap?” LinkedIn
