Heel lang werd aangenomen dat een matras hard moest zijn. Dat is niet zo. Of beter, toch niet altijd zo. Te harde en ook te zachte slaapsystemen zijn niet goed voor je rug. Of een matras hard of zacht moet zijn, hangt eigenlijk voor een gedeelte van je eigen voorkeuren af, maar grotendeels van je lichaamsbouw. Ook je slaaphouding heeft invloed op deze keuze. Zijslapers hebben vaak baat bij een zachter matras, terwijl mensen die op hun rug of buik slapen dikwijls juist meer hebben aan een steviger exemplaar. We leggen graag wat meer uit.
Wat zijn de voor- en nadelen van een hard matras?
Harde matrassen hebben de volgende voor- en nadelen:
Voordelen van een hard matras:
- Biedt goede ondersteuning voor zwaardere mensen, ook bij het in- en uitstappen als je minder mobiel bent
- Je hebt heel veel bewegingsvrijheid en zakt niet weg
- Vooral buikslapers, afhankelijk van het buikvolume, vinden stevige matrassen vaak aangenamer
Nadelen van een hard matras:
- Kan druk geven op bepaalde lichaamsdelen en zo bijvoorbeeld schouder- en heuppijn veroorzaken, met name bij zijslapers
- Lenden worden te weinig ondersteund, opvallender bij zijslapers
- Door bovenstaande oorzaken ga je vaak te veel van houding veranderen tijdens je slaap
- Vaak niet geschikt voor lichte mensen
Wat zijn de voor- en nadelen van een zacht matras?
Ook zachte matrassen hebben hun eigen plus- en minpunten:
Voordelen van een zacht matras:
- Geeft een conformerend gevoel, m.a.w. je lichaam lijkt er wel in gegoten
- Je hebt het gevoel alsof je op een wolkje ligt en dit voelt zeer ontspannen
- Verlicht de druk op de schouders en heupen, zeker als je op je zij slaapt
Nadelen van een zacht matras:
- Veroorzaakt soms problemen met de uitlijning van je wervelkolom, er kan bv. een banaanvorm ontstaan
- De heupen van buikslapers kunnen te ver in het matras zakken, wat leidt tot strekking van de wervelkolom
- Te zacht kan leiden tot het zogenaamde hangmateffect en dus zeer weinig bewegingsvrijheid
- Te zachte matrassen hebben meer huidcontact en worden daardoor vaak ook te warm
Waar moet je op letten bij het bepalen van de hardheid van je nieuwe matras?
Een stevig matras is dus niet per se beter dan een soepel matras. Dit hangt echt van de situatie af. Er zijn een paar factoren waar je rekening mee moet houden voor het bepalen van de perfecte stevigheid voor jou. Hieronder noemen we ze.
Lichaamsbouw
Je fysieke omvang, lengte en gewicht hebben invloed op hoe de diverse stevigheidsniveaus aanvoelen. Zwaardere mensen geven bijvoorbeeld vaak de voorkeur aan een harder matras. Dit komt doordat een zacht materiaal voor hen te veel inzakt, waardoor de bewegingsvrijheid fel wordt ingeperkt. We bewegen regelmatig tijdens onze slaap en dat is goed. Maar als je hierin wordt belemmerd, wordt je slaap onderbroken. Lichter gebouwde slapers vinden stevige bedden juist vaak onaangenaam en kiezen daarom voor een zacht matras. Ze krijgen vaak last van schouders en/of heupen. Door de pijn die ze ervaren, gaan ze vaker van slaaphouding wisselen dan nodig. Ook dat houdt hen onnodig wakker.
Comfortvoorkeuren
Deze factor is zeer subjectief, maar natuurlijk wel belangrijk. Het zou namelijk kunnen dat je volgens alle richtlijnen het beste kunt kiezen voor een stevig matras, maar je vindt een zachter exemplaar simpelweg veel lekkerder liggen. Kies daar dan ook voor! Ook al gaat het dan soms ten koste van duurzaamheid. Beter goed slapen en wat vaker je matras vervangen. Het is goed om te weten dat comfort ook vaak een kwestie van gewoonte is. Vaak vinden mensen het moeilijk om gewoontes te veranderen. Onthoud dat het tot wel een maand kan duren vooraleer je aan een nieuwe matras gewoon bent. Gun jezelf dus ook een beetje tijd.
Slaaphouding
Je slaaphouding heeft ook invloed op je keuze voor een bepaalde stevigheid. Over het algemeen hebben rug- en buikslapers liever een harder matras omdat het meer ondersteuning biedt. De mensen die op hun zij slapen, geven meestal de voorkeur aan een zachter bed. Het is goed om te weten dat deze voorkeuren niet universeel zijn. Het zou dus kunnen dat je als zijslaper wel liever een stevig matras hebt. Ook hier is het goed om te herhalen dat we vaak van slaaphouding veranderen gedurende de nacht. Als je lekker hebt geslapen, weet je dat uiteraard niet. We slapen op onze zij, rug of in tussenhoudingen en wisselen tot wel 40 keer per nacht van houding. We onthouden vaak onze houding om in slaap te vallen en denken, ten onrechte, dat we zo ook altijd slapen. Neen hoor, een zijslaper slaapt echt ook wel op de rug of neemt een tussenhouding aan. Ja, ook jij!
Partner
Deel je je bed met een partner? Dan heb je nog extra punten om rekening mee te houden bij het kopen van een nieuw matras. Dit maakt de keuze vaak moeilijker aangezien de kans klein is dat jullie dezelfde slaaphouding, hetzelfde lichaamsgewicht en dezelfde comfortvoorkeuren hebben. We zien dan ook dat de meeste stellen een compromis vinden. Ze kiezen voor twee aparte matrassen of partnermatrassen. Bij een partnermatras heb je het uitzicht van één groot exemplaar, maar vind je twee aparte matraskernen in de hoes. En steeds vaker durven koppels ook toe te geven dat ze apart slapen. Minder romantisch maar als je samen niet prettig slaapt, dan slaap je beter alleen. Het hoeft echt geen belemmering te zijn om een gelukkige relatie te hebben.
Hoe wordt de stevigheid van een matras gemeten?
Als je een nieuw matras wilt kopen, is het natuurlijk belangrijk om er even op te liggen. Dit zegt veel over hoe hard of zacht het matras is, maar je kunt hiervoor ook kijken naar een letter met een cijfer. De stevigheid van matrassen wordt namelijk vaak gemeten op een schaal van H1 tot H4. Hieronder vind je een handig overzicht van de hardheden. Belangrijk is dat we een gemiddelde lichaamslengte in het achterhoofd houden. Want als je kleiner bent, verdeel je je lichaamsgewicht minder over je lengte dan wanneer je lang bent.
| H1 | H1 is het zachtst. Zo’n zacht matras is vooral geschikt voor zijslapers en mensen die tussen de 40 en 70 kilogram wegen. |
| H2 | H2 is soepel maar biedt veel meer ondersteuning. Geschikt voor mensen die tussen 60 en 80 kilogram wegen. |
| H3 | Een matras met hardheidsgraad H3 raden we aan voor slapers tussen de 75 en 100 kilogram. |
| H4 | H4 is de stevigste hardheidsgraad en krijgt vaak de voorkeur van zwaardere mensen omdat hun lichaam meer ondersteuning nodig heeft. Weeg je meer dan 100 kilogram? Kies dan zeker voor H4. |
Hoe weet je of je matras te hard of te zacht is?
Twijfel je of je huidige matras wel geschikt voor je is? Je wilt dan uiteraard niet direct een nieuw exemplaar kopen, aangezien dit niet bepaald goedkoop is. Gelukkig kun je controleren of de stevigheid van je matras goed bij je past.
Heb je het gevoel dat je in een kuil ligt? Het matras is dan echt te zacht. Al kan dit ook gebeuren doordat het doorgezakt is. Dit is sowieso een goede reden om een vervanger in huis te halen. Het is ook mogelijk om te controleren of het matras te hard is. Hiervoor moet je je hand schuiven tussen het matras en je onderrug. Gaat dit eenvoudig? Het matras is dan te hard. Wil je controleren of je matras doorgezakt is? Leg dan je matras op de grond, als het kan zonder matrashoes. Leg een recht voorwerp, bijvoorbeeld een borstelsteel, op de matras en kijk of er zichtbare kuilen zijn. Als je matras op je bedbodem ligt, is het logisch dat de schouder -en heupzone zichtbaar zijn. Dit noemen we contourvorming en dat is perfect normaal.
Moet een matras hard of zacht zijn: Veelgestelde vragen
Is een hard of zacht matras beter voor je rug?
Veel mensen denken dat een hard matras het beste is om rugpijn te vermijden. Dit is niet helemaal het geval. De meeste mensen met chronische rugklachten zoeken vooral een goede ondersteuning, zo blijkt uit onderzoek. Een correcte ergonomische houding aannemen wordt gemakkelijker als je de juiste hardheid voor jouw lichaam kiest.
Waarom is een harder matras beter?
Een harder matras is vooral beter voor zwaardere mensen omdat je lichaam beter ondersteund wordt. Ook als je vooral op je buik slaapt, kan een steviger matras aangenamer zijn. Een harder matras biedt meer stabiliteit, zodat je vlot in en uit bed kan stappen.
Hoe hard moet je matras zijn?
Hoe hard je matras moet zijn, hangt echt van je voorkeuren en lichaamsbouw af. Zwaardere mensen kunnen bijvoorbeeld beter kiezen voor een stevig matras, net als mensen die op hun buik slapen. Weeg je redelijk weinig of ben je een zijslaper? Kies dan voor een zachter matras.
Conclusie
Of je een hard of zacht matras moet kopen, hangt dus echt van je situatie af. We kunnen dit niet voor je bepalen. Je moet zelf bepalen wat je lekker vindt liggen. Neem vooral de tijd om matrassen uit te proberen in de winkel of kies voor een omruilgarantie of niet-goed-geld-terug product als je online koopt. Daarnaast moet je dus ook rekening houden met je lichaamsbouw en slaaphouding als je een nieuw matras wilt kopen. Vergeet bovendien niet om de voorkeuren van je partner mee te nemen bij het kopen van een hard of zacht matras! En onthoud dat een ervaren en professionele adviseur je dikwijls nuttige tips kan geven.
