Niezen doen we allemaal weleens, maar kan je niezen in je slaap? Het is een lichamelijke reflex wanneer het slijmvlies van je neus en je longen geprikkeld wordt. Om neus en longen te reinigen, ga je niezen. Je kunt wel wakker worden om te niezen, maar tijdens de slaap gaat het vreemd genoeg niet! In dit artikel proberen we alles wat je nog niet wist over niezen in je slaap te beantwoorden.
Wat gebeurt er wanneer we niezen?
Stel je voor dat je peper in je neus krijgt. Het slijmvlies wordt geprikkeld omdat er iets in je luchtwegen komt wat er niet thuishoort. Als reflex zal je lichaam de prikkel, in dit voorbeeld peper, willen wegruimen uit je luchtwegen. Je ademt diep in en je stembanden sluiten waardoor de lucht in je longen wordt verzameld. Je buikspieren en middenrif trekken samen en je stembanden gaan uit elkaar zodat de lucht, met grote kracht, je neus en longen reinigt van de peper.
Hoe groter je longcapaciteit, hoe harder je niest! Een nies kan een snelheid tot wel 150 km per uur halen. Nies dus best in je elleboog. Wanneer je de neus tijdig dichtknijpt of de lippen stijf op elkaar houdt vooraleer je lichaam diep ademhaalt, kan je de niesbui voorkomen.
Waarom vaak niezen in bed?
Wanneer je in bed kruipt, kunnen bepaalde elementen het niezen activeren. Als je bijvoorbeeld snipverkouden bent, zal je neusslijmvlies gevoeliger reageren. Maar waarom ga je in bed niezen als je niet verkouden bent?
Allergie
Een allergeen inademen via de neus kan een heftige reactie uitlokken van je lichaamseigen afweersysteem, bijvoorbeeld niezen. Maar ook tranende ogen, een benauwd gevoel, jeuk en een lopende of verstopte neus kunnen je slaap behoorlijk verstoren.
Allergische reacties worden veroorzaakt door allergenen. Die allergenen kunnen door huisstofmijten, huidschilfers van dieren of pollen die binnenwaaien door je slaapkamerraam, in je bed belanden. Een kno-arts kan deze allergie vaststellen en je antihistamines of een neusspray voorschrijven.
Wanneer je je slaapkamer maximaal vrij van allergenen probeert te houden, zul je sowieso minder snel last hebben en mogelijk ook minder medicatie moeten nemen. Wat kan je doen?
- was je bedtextiel regelmatig, zeker je kussensloop
- was of vervang tijdig je hoofdkussen
- gebruik antiallergische matrasbeschermers
- overweeg probiotica spray te gebruiken
- laat je huisdier(en) niet op je bed of in de slaapkamer
- vermijd elementen die stof aantrekken zoals sierkussens, knuffels of kleerrekken zonder bescherming of open kasten
- installeer een HEPA-luchtfilter
- verlucht de kamer krachtig in de ochtend en sluit daarna je ramen, zeker in het pollenseizoen
Geuren
We spraken al over peper, maar ook wasabi, tabaksrook, verfluchtjes, deo’s, schoonmaakmiddelen of een sterk parfum kunnen een pittige niesbui uitlokken. Deze geuren bevatten geen allergeen maar kunnen je slijmvliezen irriteren, waardoor je gaat niezen. Wanneer je blijvend of tijdelijk geconfronteerd wordt met geuren die je irriteren en je kan ze niet vermijden, overweeg dan om een luchtreiniger in je slaapkamer te installeren.
Medicijnen
Bepaalde medicijnen kunnen leiden tot niezen of niesklachten verergeren. Uiteraard kun je hier best over spreken met je huisarts. En om je te helpen, heeft de website van kno-arts Amsterdam een handige lijst gemaakt. Zo kan je snel controleren of je een medicijn gebruikt dat hoesten of niezen als bijwerking heeft. Check deze link.
Wakker worden om te niezen
Er zijn dus best wel wat elementen die kunnen leiden tot niezen. En uiteraard ook wanneer je gaat slapen en in je bed ligt. Toch kun je niet niezen in je slaap. Dat komt omdat de niesreflex door je brein onderdrukt wordt wanneer je slaapt. Vermoedelijk is dat zo om ervoor te waken dat je letterlijk niet wakker wordt gemaakt en omdat de slaap als belangrijk proces voorrang heeft.
En toch … uit Japans onderzoek blijkt dat sterke prikkels je wel doen niezen in je slaap. En dan schiet je uiteraard ook wakker. De Japanse onderzoekers van de Shiga University of Medical Science prikkelden de neuzen van slapende proefpersonen met wasabi. Binnen twee minuten werden ze, al niezend, uit hun slaap gewekt. Op één proefpersoon na, maar die bleek een verstopte neus te hebben. (bron Quest)
Veelgestelde vragen:
Kan je niezen in diepe slaap of remslaap?
Je kan niet niezen tijdens de slaap omdat je brein de niesreflex onderdrukt. Tijdens de remslaap komt daar nog bij dat je spieren ‘verlamd’ zijn, dus ook het middenrif en de buikspieren die je nodig hebt om te niezen.
Waarom ’s nachts niezen?
Wanneer we toch niezen, worden we ook wakker. We niezen meestal omdat de slijmvliezen worden geprikkeld door een allergie, een geur of de impact van bepaalde medicijnen.
Wat te doen bij niesbuien?
Neem zo snel mogelijk de bron van de overprikkeling weg of neem de juiste medicatie om je longen en neus tot rust te laten komen.
Kan je niezen in je slaap – Conclusie
Je kan tijdens de slaap geprikkeld worden om te niezen. Het resultaat is dat je dan ook wakker zal zijn. Niezen tijdens je slaap kan niet omdat je brein deze reflex onderdrukt. Tijdens de remslaap zijn ook de spieren die je nodig hebt om te niezen verlamd.
