Hoe worden matrassen getest?

26 feb, 2025

Jürgen Swinnen

Content:

Een matrassentest, bestaat dat?

Naast schoenen is een matras een van de producten die je dagelijks het meest gebruikt. Je twijfelt? Nee hoor, je matras neemt je iedere avond opnieuw mee naar dromenland. Als je op zoek gaat naar een nieuw exemplaar, heb je vaak vele persoonlijke voorkeuren in je achterhoofd. Heel wat verschillende merken en beddenwinkels helpen je graag aan een goed matras. Mogelijk vraag je je in dat geval af: hoe worden matrassen getest?

Organisaties zoals de Nederlandse “Consumentenbond“, het Belgische “Test Aankoop“, de Duitse “Stiftung Warentest” en het Franse “Que Choisir” claimen dat ze de beste matrassen kunnen testen. Maar hoe worden verschillende soorten matrassen nu eigenlijk echt getest? We nemen je graag mee in deze bijzondere wereld.

Welke elementen worden onderzocht bij het testen van matrassen?

We proberen een licht te schijnen over de meest voorkomende tests. Belangrijk is dat ze allemaal een ander doel dienen. Sommige testen zijn gericht op onze veiligheid, terwijl andere zich richten op duurzaamheid of de specifieke hardheid van materialen. Bepaalde testmethodes zijn vastgelegd in Europese standaarden en normen, zoals EN 1957 en DIN SPEC 68200.

Consumentenorganisaties plakken graag een predicaat van ‘beste uit de test’ op een product voor een bepaalde meting of eigenschap. Neem deze resultaten met een korreltje zout. We verdenken ze niet van valsspelen, maar niet alle tests zijn relevant of geschikt om uitspraken te doen voor een grote groep gebruikers. Er worden letterlijk talrijke elementen, prijzen en materialen gewoon door elkaar vergeleken met weinig nuance.

Onthou dat ook een consumentenorganisatie een verdienmodel heeft en graag veel zieltjes wint. We denken niet dat ze testen om een of ander merk te bevoordelen, maar het is zorgelijk dat een predicaat voor de ‘beste koop’ bijvoorbeeld pas gebruikt kan worden door een merk na betaling.

En dan kan je je ook nog afvragen of die bewuste matras dan in een persoonlijke test door jou als slaper ook echt voor jou de beste koop is … Helaas is het zo eenvoudig niet. Wat wel goed is, is dat je een indicatie krijgt van wat er op de markt te verkrijgen is. Weliswaar in hele grote lijnen.

Daar is het bij Europese normering eigenlijk niet om te doen. Door een duidelijk kader te geven van wat je als consument mag verwachten, weet je dat de elementaire matraseigenschappen ook onderzocht zijn.

Wat beschrijft de EN 1957 standaard?

Huh … EN wat? Klinkt mogelijk nogal technisch, nochtans wordt deze test heel vaak toegepast om de duurzaamheid en de functionele eigenschappen van matrassen te meten. Kortom, hoe goed blijven matrassen functioneren na langdurig gebruik en bieden ze wel het comfort en de ondersteuning die je mag verwachten?

Hoe werkt de test?

Bij deze tests wordt een bed of matras blootgesteld aan simulaties van dagelijks gebruik. We spreken hier over een normaal gebruik over een periode van 8 tot wel 12 jaar. Hierbij worden enkele specifieke aspecten getest:

Mechanische belasting: Een zware rol (meestal 140 kg) wordt duizenden keren over het oppervlak gerold om slijtage en verzakking na te bootsen.
Metingen voor, tijdens en na de test: De hoogte, stevigheid en elasticiteit van de matras worden gemeten. Zo kunnen veranderingen door het gebruik goed in kaart worden gebracht.

Onderstaand filmpje toont een testbank met matrasroller die werd ontwikkeld door Weinmann Prüftechnik.

Waarom is dit belangrijk voor jou als consument? Wel, de resultaten van deze tests geven inzicht in hoelang een bed of matras meegaat zonder zijn kwaliteit te verliezen. En je kan afleiden of het product geschikt is voor jouw behoeften, zoals comfort en ondersteuning. Stel je voor dat je een nieuw matras koopt. De fabrikant vermeldt dat het matras voldoet aan de EN1957-norm. Dit betekent dat:

het matras getest is op duurzaamheid door bijvoorbeeld 30.000 keer een zware rol over het oppervlak te laten rollen.
na deze test gecontroleerd werd of het matras nog steeds comfortabel ligt en voldoende ondersteuning biedt.

Als consument kun je hierdoor vertrouwen hebben dat het matras niet snel inzakt of zijn vorm verliest, zelfs bij intensief gebruik. Door te kiezen voor een product dat voldoet aan de EN1957-standaard, weet je dus dat je investeert in kwaliteit die onafhankelijk getest is!

Welke kwaliteitsgarantie biedt de DIN SPEC 68200 test?

Deze test werd ontworpen door het Deutsche Institut für Normung e.V of kortweg DIN. De test beschrijft methoden om de functionele mechanische eigenschappen van zogenaamde ‘gezoneerde matrassen’ te bepalen. Deze standaard is specifiek gericht op matrassen die ontworpen zijn met verschillende zones, zoals zones met variërende hardheid of ondersteuning, afgestemd op de lichaamscontouren en gewichtsverdeling.

Vaak zie je bij de beschrijving van een matras de vermelding: 7 ergonomische zones of 3 zones. Deze zones beschrijven meestal de logische ergonomische vormen van het menselijke lichaam. Matrassen bestaan meestal uit 3, 5 of 7 zones. Ze gaan van hoofd over schouders, naar lenden en heupen. De heupzone is meestal centraal geplaatst. Wanneer je de matras 180° draait (van hoofd naar voeten) tel je dus 7 zones: hoofd, schouders, lenden, heupen, lenden, schouders, hoofd.

Wat houdt de DIN SPEC 68200 in?

Deze standaard onderzoekt hoe goed een matras gedifferentieerde ondersteuning biedt in verschillende zones. Dit is belangrijk voor matrassen die bijvoorbeeld een zachtere zone hebben voor de schouders en een stevigere zone voor de onderrug. Zo weet je dat een goed getest matras helpt om je wervelkolom in een natuurlijke houding te houden. Ook wordt getest hoe het matras reageert op druk en belasting, en of het consistent blijft in zijn prestaties na langdurig gebruik. Een goede drukverdeling voorkomt dat bepaalde delen van je lichaam te veel belast worden.

Als je een nieuwe matras overweegt, kun je de DIN SPEC 68200 zien als een kwaliteitsgarantie. Deze test controleert of een matras echt doet wat het belooft, zoals goede ondersteuning bieden aan je lichaam op de juiste plekken (bijvoorbeeld stevigere ondersteuning voor je rug en zachtere ondersteuning voor je schouders). Het laat ook zien hoe duurzaam het matras is en of het na jaren van gebruik nog steeds comfortabel blijft. Als een matras aan deze standaard voldoet, kun je erop vertrouwen dat het ontworpen is met aandacht voor jouw comfort en gezondheid.

Het Duitse model biedt uiteraard goede antwoorden, maar niet ieder merk of iedere producent gebruikt de DIN test. Er bestaan ook drukmatten om de verschillende drukpunten van een matras te meten. Bij een goed matras, met verschillende zones, zal een goede verspreiding van de drukverdeling zichtbaar worden en zullen zones die meer ondersteuning verdienen, zoals de heupen, zichtbaar zijn. Of er worden specifieke toestellen ingezet die op een welbepaalde en beschreven manier worden gebruikt tijdens de test.

Drukmetingen verwijzen naar hoe een matras reageert op druk of belasting. Dit wordt meestal gemeten, gelijkwaardig aan de EN 1957 standaard, door een vaste kracht of gewicht op het matras aan te brengen en te observeren hoeveel het materiaal doorbuigt of vervormt. Het is een objectieve manier om de hardheid, ondersteuning en veerkracht van een matras te beoordelen. Sommige fabrikanten gaan daarin verder dan andere. Door te spelen met luchtvochtigheid bijvoorbeeld, kunnen andere resultaten naar boven komen.

Hoe wordt brandvertraging of brandwerendheid getest?

In bepaalde gebieden in de wereld – denk aan het VK en de VS – of in bepaalde omstandigheden – denk aan hotels, verzorgingshuizen of medische faciliteiten – is brandwerendheid of brandvertraging een belangrijke factor. Brandwerende matrassen beperken de verspreiding van een brand of laten een beginnend vuur door een onuitgedoofde sigaret niet verder uitbreken.

Het VK ontwikkelde hiervoor de BS 7177 standaard. Deze wordt ook internationaal gebruikt. Onder andere met zogenaamde CRIB tests worden de producten vergeleken en getest. De norm beschrijft belangrijke testaspecten en ook de risico-indeling ervan.

Matrassen die aan deze norm voldoen, worden getest op hun weerstand tegen ontsteking door bijvoorbeeld een brandende sigaret of een kleine open vlam, zoals een lucifer. CRIB-5 is in deze context een veelgebruikte test in commerciële omgevingen, zoals hotels en kantoren. Het materiaal moet bestand zijn tegen een gematigde ontstekingsbron. Het is een standaardvereiste voor omgevingen met gemiddeld risico. CRIB-7 is dan weer veel strenger. Onderstaand filmpje toont een CRIB-5 test van een Belgische fabrikant.

De norm verdeelt producten in verschillende risiconiveaus:

Laag risico: voor thuisgebruik
Gemiddeld risico: voor hotels en andere commerciële accommodaties
Hoog risico: voor ziekenhuizen en gevangenissen
Zeer hoog risico: voor offshore-installaties of andere omgevingen met extreem hoge brandrisico’s

De Europese EN 597-1 en EN 597-2 normen zijn gelijkaardig en testen specifiek de weerstand tegen respectievelijk een smeulende sigaret (EN 597-1) en een kleine open vlam (EN 597-2). Ze zijn weliswaar minder uitgebreid dan BS 7177, omdat ze geen onderscheid maken tussen risiconiveaus.

Ook Amerika kent haar regels, al wijken Californische regels hier en daar nog af. In de VS geldt de CFR 1632 (Smolder Resistance Test), een test die specifiek de weerstand tegen smeulende sigaretten bepaalt. Deze is vergelijkbaar met EN 597-1. De CFR 1633 (Open Flame Test) richt zich op grotere open vlammen, zoals een brandende kaars, en is strenger dan BS 7177 op het vlak van vuurverspreiding. In Californië geldt specifiek een CAL TB 129 norm. Een zeer strikte norm die specifiek is ontworpen voor openbare gebouwen zoals ziekenhuizen en hotels. Ze test onder andere vlamverspreiding en warmteafgifte, wat dan weer verder gaat dan BS 7177.

Waarom zijn deze normen belangrijk?

Matrassen die snel ontbranden, vormen een groot gevaar. Brandveilige matrassen daarentegen helpen de verspreiding van vuur in grote mate te vertragen. Daarnaast is in veel sectoren, zoals hotels en zorginstellingen, naleving van deze norm verplicht. En ten slotte geldt dat bedrijven die voldoen aan brandveiligheidsnormen vaak kunnen profiteren van lagere verzekeringspremies.