Wat is een goed hoofdkussen bij nekklachten? 

Nekklachten komen helaas vaak voor, en veel mensen worden ook wakker met een zere of stijve nek. Tijdens het slapen heeft je hoofdkussen een enorme impact op de nekklachten. Ervaar je nekklachten? Dan kan het wisselen van hoofdkussen wellicht de klachten verminderen of wegnemen. 

Voor deze blog heb ik Tine Ravyts een paar vragen mogen stellen. Zij is kinesitherapeut en zaakvoerster van Kinergiek in Pelt. Dankzij haar opleiding en ervaring is ze een dankbare bron van professionele kennis over het onderwerp.

Verstandig om je hoofdkussen te veranderen bij nekklachten?

Moet je je hoofdkussen veranderen bij nekklachten? Wanneer je langdurig aan nekklachten lijdt, is het veranderen van je hoofdkussen zeker het proberen waard. Een relatief kleine investering in je gezondheid die de klachten kan verminderen of wegnemen.

Het is echter wel noodzakelijk om het juiste kussen aan te schaffen. Welk kussen je nodig hebt, verschilt namelijk enorm per situatie. Samen met de input van Tine gaan we op zoek naar welk hoofdkussen het beste is bij de nekklachten die je ervaart.

Wat is het beste hoofdkussen bij nekklachten?

“Dat ligt eraan wat de nekklachten zijn”, zegt Tine. “Voor ouderen is een dikker nekkussen aan te raden, omdat de klachten dan voornamelijk vanuit artrose of vernauwingen kunnen komen.”

“Ook wordt de kromming, net onder de nek en richting de schouderbladen, vaak prominenter naarmate je ouder wordt. Als je dan op je rug gaat liggen, rust het hoofd gekanteld naar achteren. Een dikker kussen zal er dus voor zorgen dat de nek weer op dezelfde lijn met de middenrug komt.”

Wat is het beste hoofdkussen bij een nekhernia?

Bij een nekhernia is het van belang dat de nek niet voorovergebogen ligt. Een hernia is eigenlijk een uitpuiling van de tussenwervelschijf. Wanneer er druk ontstaat op de nekwervels, zoals bij een gebogen nek, ervaar je meer last en dat kan voor pijnklachten zorgen.

Welk hoofdkussen bij een nekhernia het beste is, hangt af van je slaappositie. En hou er rekening mee dat je tijdens de nacht van slaaphouding wisselt. Om je keuze te maken, kijk je best naar de slaappositie die je aanneemt als je in slaap valt. We herkennen de volgende slaaphoudingen:

• Zijlig is meestal het meest comfortabel. Zoek een hoofdkussen dat de nek zo goed mogelijk ondersteunt, zodat de wervelkolom zo veel mogelijk op één lijn blijft. Als je nek niet goed ondersteund wordt, zal je in zijlighouding uitstralingspijn naar de arm kunnen ervaren.
• Bij een houding in ruglig is een dunner kussen aan te raden. Ook hier moet de nek in één vloeiende lijn met de rug liggen. Je rug maakt een soort S-curve, je wil die natuurlijke houding nastreven. Een dik kussen zal de nek te ver doen buigen waardoor de klachten kunnen toenemen.  
• Buiklig wordt volledig afgeraden, omdat de nek dan te sterk gedraaid wordt. Hierdoor puilt de hernia nog meer uit en zullen de klachten sneller toenemen. Slaap je altijd op je buik en zie je geen andere manier? Probeer dan een heel laag kussen. Je lichaam gaat vaak op zoek naar een tussenhouding als je slaapt, waardoor je in een halve zijlig belandt. 

Slapen met nek- én rugklachten

Nekklachten en rugklachten zijn vaak met elkaar verbonden. Ze kunnen ook allebei te maken hebben met het gebruik van een verkeerd hoofdkussen. Vandaar dat ik Tine Ravyts graag wilde ondervragen over het gebruik van een hoofdkussen bij rugklachten.

Rugklachten kunnen echter ook te maken hebben met de hardheid van het matras. Daarom is het ook goed om je in te lezen over de voor- en nadelen van een hard of zacht matras. Zelf ben ik ervan overtuigd dat je het slaapsysteem best als geheel beschouwt. Als je van één onderdeel, bijvoorbeeld het hoofdkussen, alles verwacht, dan zijn je verwachtingen vaak niet reëel. Het is een samenspel tussen bodem, matras en hoofdkussen als je het over anatomie, ergonomie en de biomechanica van je lichaam hebt.

Welk kussen kan ik gebruiken bij rugklachten?

Afhankelijk van de rugklachten die je ervaart, is de juiste keuze van hoofdkussen mogelijk anders. Ook nu is je slaaphouding een sleutel om mogelijke klachten te verminderen, afhankelijk van de oorzaak. 

1. Bij een hernia in de onderrug is het soms te adviseren om op de buik te liggen met een dun hoofdkussen. De buiklig kan de klachten van de hernia verminderen door de uitpuiling terug te laten zakken.
2. In ruglig is het belangrijk dat het hoofdkussen niet te dik is. Bij een te dik hoofdkussen zullen de nek en de rug gebogen liggen waardoor je klachten kunt ervaren. Als je een rughernia hebt, kan slapen met een te dik hoofdkussen in ruglig de druk op de uitpuiling verergeren. 
3. In zijlig is het belangrijk dat de rug mooi gealigneerd ligt. Als je naar de ruggenwervel kijkt, zal je zien dat deze ongeveer in een rechte lijn gepositioneerd is. Het kan helpen om een extra hoofdkussen of een zwangerschapskussen tussen je knieën te leggen, zodat de rug niet te veel gedraaid komt te liggen.

Hoe kun je het beste slapen met een stijve nek?

Niet iedereen ervaart standaard nekklachten, maar eerder sporadisch. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je na een lange dag voor een computerscherm of na een lange autorit een stijve nek krijgt. Pas na een nacht slapen krijg je vaak echt pijn. Daarom heb ik ook de mening van Tine gevraagd over hoe je het beste kunt slapen met een stijve nek. Haar antwoord luidt als volgt:

Bij een stijve nek is het volgens Tine cruciaal om de nek goed te ondersteunen. Tijdens de slaap ontspannen je spieren, en ook de nekspieren moeten zich volledig kunnen ontspannen. De meest ideale slaaphouding voor een maximale ontspanning is de ruglig en het liefst met een ergonomisch gevormd hoofdkussen. 

Zijlig is ook mogelijk indien de nek volledig ondersteund wordt zodat de spieren kunnen ontspannen. De buiklig is bij een stijve nek zeker niet goed, en zal ook voor nekpijn zorgen. 

Is een ergonomisch hoofdkussen zinvol voor nekklachten?

Een ergonomisch hoofdkussen kan in vele gevallen bijdragen aan het oplossen van nekklachten. Er zijn veel verschillende soorten ergonomische hoofdkussens: voor elke situatie is wel iets te vinden. 

Een ergonomisch hoofdkussen is een kussen dat rekening houdt met de verschillen tussen hoofd en hals. Dat kan een vormkussen zijn met een maanvormige uitsnijding die een lichte verhoging heeft, of een golvende vorm die wat dikker is ter hoogte van de hals. Een neksteunhoofdkussen is een andere variant. Hier wordt het onderscheid tussen neksteun en hoofdkussen vaak letterlijk gemaakt. De neksteun is dan apart van het kussen zichtbaar. 

Conclusie

Een hoofdkussen heeft veel impact op de nekklachten die je kunt ervaren. Welk hoofdkussen je moet kiezen, hangt af van de klachten en de situatie. De klachten kunnen ook al afnemen wanneer je van slaappositie verandert.

Met dank aan Tine Ravyts van www.kinergiekpelt.be.

Het belang van een ergonomisch hoofdkussen