Snurken en slaapapneu: wat is het verschil en waarom is het belangrijk?
Snurken is een veelvoorkomende slaapgewoonte die vaak als onschuldig wordt beschouwd. Maar wanneer is snurken meer dan een hinderlijk geluid? In sommige gevallen kan snurken wijzen op een ernstigere onderliggende aandoening: slaapapneu. Het is van cruciaal belang dat je het verschil tussen de twee herkent, omdat slaapapneu aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen. In deze blog bespreken we de verschillen, de gezondheidsimpact en hoe je er iets aan kan doen.
Wat is slaapapneu?
Slaapapneu is een ernstige slaapstoornis waarbij de ademhaling tijdens de slaap herhaaldelijk stopt en weer begint. Dit kan tientallen keren per uur gebeuren zonder dat je het zelf doorhebt.
Apneu betekent letterlijk ‘geen’ (= a) ‘lucht’ (= pneu). Slaapspecialisten spreken van afwijkend apneu wanneer je minstens 5 keer per uur, minstens 10 seconden geen lucht krijgt.
De meest voorkomende vorm is obstructieve slaapapneu, afgekort als OSA, waarbij de luchtwegen gedeeltelijk of volledig worden geblokkeerd tijdens de slaap. Een andere, minder voorkomende vorm is centraal apneu waarbij je hersenen tijdelijk geen signaal naar de ademhalingsspieren sturen.
Gevolgen van apneu voor de gezondheid
Slaapapneu heeft een brede impact op je gezondheid. De aandoening wordt in verband gebracht met:
- hoge bloeddruk
- hart- en vaatziekten
- diabetes
- depressie
- verhoogd risico op beroertes
Omdat slaapapneu vaak onopgemerkt blijft, bestaat er een risico op langdurige gezondheidsproblemen. Daarom is het belangrijk dat jij alert bent voor signalen die op slaapapneu kunnen wijzen.
Symptomen van slaapapneu
De meest voorkomende symptomen van slaapapneu zijn:
- luid snurken gevolgd door stiltes, waarbij de ademhaling stopt
- ernstige vermoeidheid overdag, zelfs na een volledige nachtrust
- wakker worden met een droge mond of keelpijn
- onregelmatige of piepende ademhaling tijdens de slaap (meestal opgemerkt door je partner)
- overmatige slaperigheid, zoals in slaap vallen op onverwachte momenten overdag
Als je jezelf herkent wanneer je deze opsomming leest, is het essentieel om slaapapneu als mogelijke oorzaak te overwegen en op zoek te gaan naar een specialist voor een slaaponderzoek.
Wat is ‘gewoon’ snurken?
Snurken is het geluid van trillende slijmvliezen in de keelholte. Gewoon snurken ontstaat dus door trillingen van lucht in een vernauwde doorgang in de luchtwegen. Wanneer de spieren van de keelholte verslappen of wanneer de doorgang wordt bemoeilijkt, ontstaat er turbulente lucht die de slijmvliezen laat trillen. Dit kan veroorzaakt worden door factoren zoals:
- overgewicht
- alcohol vlak voor het slapengaan
- slapen op de rug
- vergrote neuspoliepen of keelamandelen (vaak bij kinderen)
- verstopte neus of allergieën
- zwangerschap
Hoewel snurken op zichzelf meestal niet schadelijk is, kan het de slaapkwaliteit van zowel snurker als partner negatief beïnvloeden.
Snurken en slaapapneu: de belangrijkste verschillen
Het grootste verschil tussen snurken en slaapapneu ligt in de ademhaling. Bij slaapapneu stopt de ademhaling herhaaldelijk voor langere periodes (meerdere seconden tot een minuut), terwijl bij gewoon snurken de ademhaling continu doorgaat. Mensen met slaapapneu ervaren vaak:
- Fragmentatie van de slaap door regelmatige ademstilstand. Je hebt onvoldoende diepe slaap, wat leidt tot extreme vermoeidheid overdag.
- Een verhoogd risico op ernstige gezondheidsproblemen, terwijl gewoon snurken zelden deze impact heeft.
Wat kan je zelf doen aan snurken en slaapapneu?
Volgens slaapspecialisten zoals Alies Coster, dr. W. Chris Winter, Johan Verbraecken en Inge Declercq is vroege herkenning van slaapapneu cruciaal. Wat kan je doen?
- Alert zijn op signalen: Merk je een verminderde slaapkwaliteit, meer vermoeidheid en eventuele opmerkingen van je partner en hoor je hem of haar vaak snurken? Merk je ademstilstanden?
- Spreek met je huisarts: Een huisarts kan goed inschatten wat er speelt. De arts verwijst mensen met mogelijke symptomen van slaapapneu meestal door naar een nko-specialist (neus, keel, oor). Deze specialisten kunnen heel wat onderzoeken uitvoeren. Vaak doen ze een polysomnografie in een slaapkliniek of een OSLER-test om te kijken of je overdag gevaar loopt.
- Leef en slaap gezond: Bij mildere vormen van slaapapneu of snurken kunnen gewichtsverlies, geen alcohol voor het slapengaan en op je zij slapen al een groot verschil maken.
Innovatieve oplossingen: welke slaapproducten kunnen helpen
Naast een verandering van levensstijl en een medische behandeling kunnen specifieke (slaap)producten soms verlichting bieden bij zowel snurken als milde slaapapneu:
Ergonomische hoofdkussens: Deze kussens zijn ontworpen om de ademhaling te verbeteren door de nek en luchtwegen optimaal te ondersteunen. Ze helpen de luchtwegen open te houden tijdens de slaap.
Elektrisch verstelbare bedden: Door het hoofdeinde van het bed licht te verhogen, helpt de zwaartekracht om de luchtwegen open te houden, wat het snurken en ademstilstanden kan verminderen.
Anti-snurkbanden: Deze banden stimuleren zijwaarts slapen, wat vaak effectief is bij het verminderen van snurken. De band kan effectief zijn voor snurkers met een open mond, omdat de onderkaak en de kin ondersteund worden.
Een anti-snurkbeugel (ODA, OroDental Appliance): Deze beugel voorkomt snurken en slaapapneu door de onderkaak iets naar voren te brengen. Dit houdt de luchtwegen open tijdens de slaap en voorkomt dat de ademhaling stokt (slaapapneu) of dat het weefsel in de keel trilt (snurken).
Nasale strips of dilatoren: Deze producten kunnen helpen bij het openen van de neusholtes, waardoor de luchtstroom wordt verbeterd.
CPAP-apparaten: Voor patiënten met slaapapneu bieden CPAP-apparaten (Continuous Positive Airway Pressure) een bewezen effectieve oplossing om de ademhaling tijdens de slaap te reguleren.
Snurken en slaapapneu – Conclusie
Snurken is vaak onschuldig, maar het kan ook een teken zijn van een ernstigere aandoening zoals slaapapneu. Het is van groot belang om het verschil te herkennen en tijdig hulp in te schakelen. Naast medische interventies kunnen innovatieve slaapproducten bijdragen aan een betere slaapkwaliteit en het verminderen van klachten.
Bronnen:
