Wat is slaaphygiëne?

Slaaphygiëne is een containerbegrip dat verwijst naar de praktijken en omgevingsfactoren die bijdragen tot een gezonde slaap en die helpen om je slaapkwaliteit te verbeteren.

Als we het menselijk lichaam beschouwen, hebben we het over lichaamshygiëne en denken we bij lichaamsverzorging bijvoorbeeld aan de regelmaat waarmee je jezelf wast, tanden poetst en aan (on)aangename lichaamsgeuren.

Bij de slaap is het niet anders. Alleen leidt een slechte slaaphygiëne vaak tot slecht slapen, slaapschuld en gezondheidsklachten. Door je slaaphygiëne te verbeteren, kun je genieten van een betere nachtrust.

Slaap je slecht ‘s nachts? Wordt je vaak wakker, of slaap je te weinig? Dan is het mogelijk dat jouw slaaphygiëne een verbetering nodig heeft. Zo kun je je slaaphygiëne verbeteren en beter slapen met een paar simpele aanpassingen.

De impact van slaapritme en ritueel

Slaap wordt, dag in dag uit, door je lichaam en iedere dag weer, volgens een redelijk vast ritme, geactiveerd op bijna vaste tijdstippen. Enkel tijdens onze babytijd, als puber en vanaf middelbare leeftijd, maakt ons circadiaans ritme rare sprongen. Hoe beter je dit ritme respecteert en er naar leeft, hoe gemakkelijker je lichaam de slaap kan vatten.

Dit valt onder de noemer: slaaproutine of slaapritme. Een relatief vast tijdsframe, van ontwaken en het opzoeken van je bed, maakt dat alle processen op elkaar afgestemd geraken. Slaapspecialisten raden aan om hier ook tijdens het weekend niet te veel uitzonderingen op te maken om je biologische klok niet te veel te ontregelen. En als je dan toch eens afwijkt, weet dan dat je slaap best onmiddellijk inhaalt.

Slaaprituelen zijn ook een onderdeel van de slaaphygiëne. Je favoriete serie op TV, het lezen van een boek, de avondwandeling met de hond of luisteren naar je lievelingsmuziek kunnen allemaal onderdeel zijn van je ritueel. Rituelen bieden rust en het net dat, wat voor een gezonde slaap zorgt.

Een vast ritme in de avond kan nog een voordeel hebben, namelijk dat je stressniveau daalt. En laat net stress een enorme slaapverstoorder zijn.

De invloed van voeding op je slaap

Ook wat je eet en drinkt in de uren voor het slapengaan speelt een belangrijke rol. Al heeft niet iedereen dezelfde reactie na een laat slaapmutsje of een sterke kop koffie in de avond, toch zijn slaapwetenschappers het erover eens dat alcohol en cafeïne slaap verstorend werken.

Een warm kopje thee kan misschien aanvoelen als slaapverwekkend, maar ook thee bevat cafeïne. Moeite met in slaap komen? Als je elke avond een kopje thee drinkt, kan het zijn dat dit een negatieve invloed heeft op je slaap.

De impact van deze stoffen tijdens de verschillende slaapfasen is enorm. Hoewel alcohol ook slaapverwekkend kan werken, is het in het algemeen een factor die zorgt voor een slechte nachtrust.

Je leest meer in onze blog over de invloed van voeding op je slaap. Wist je bijvoorbeeld dat een glutenallergie kan leiden tot een slechte slaap?

De slaapkamer

Uiteraard speelt de slaapkamer een grote rol in je slaaphygiëne. Er zijn een aantal dingen die je kunt veranderen aan je slaapkamer om ervoor te zorgen dat je beter slaapt. Je slaapkamer kan het beste aan de volgende eisen voldoen:

• Het is een stille, rustige plek.
• Je kunt de kamer goed verduisteren.
• De temperatuur ligt rond de 17 graden.
• De slaapkamer is schoon en goed verlucht overdag.

Let op dat een te koude slaapkamer een broedplek kan zijn voor bacteriën en schimmels wegens vocht. Hoewel sommige mensen beter denken te slapen met een frisse temperatuur, kan dit gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.

Actieve mensen slapen beter?

Een actief leven met regelmatig fysieke inspanning in de buitenlucht en het zonlicht maakt je lichaam moe. Sporten, wandelen en bewegen is gezond, ook voor je slaap. Probeer niet te intens te sporten vlak voor het slapengaan omdat je energieniveau sterk verhoogt en dat belemmert je om gemakkelijk de slaap te vatten.

Wat is het belangrijkste voor een goede slaap?

Een goede slaaphygiëne leidt tot een goede slaap. Wanneer je merkt dat je moeite hebt met slapen, of slecht slaapt in het algemeen, is de eerste stap om te kijken naar je slaaphygiëne. Hierbij komt je slaapritme en avondritueel als eerste aan bod.

Hoe je je gedraagt voordat je gaat slapen, en wat je eet of drinkt, kan een grote invloed hebben op je nachtrust. Als je beter wilt slapen, zul je je slaaphygiëne moeten verbeteren. De lengte van jouw dagelijkse slaappatroon maakt een groot verschil in lange termijn gezondheid.

Conclusie

Een goede slaaphygiëne is de sleutel tot een gezonde slaap. Regelmaat, gewoontes en een rustige slaapomgeving lijken saai, maar verbeteren gevoelig de kwaliteit van je slaap.

Wat is slaaphygiëne – Veelgestelde vragen: