Slaaphygiëne is een containerbegrip dat verwijst naar de praktijken en omgevingsfactoren die bijdragen tot een gezonde slaap en die helpen om je slaapkwaliteit te verbeteren.
Als we het menselijk lichaam beschouwen, hebben we het over lichaamshygiëne en denken we bij lichaamsverzorging bijvoorbeeld aan de regelmaat waarmee je jezelf wast, aan tanden poetsen en aan (on)aangename lichaamsgeuren.
Bij de slaap is het niet anders. Alleen leidt een slechte slaaphygiëne vaak tot slecht slapen, slaapschuld en gezondheidsklachten. Door je slaaphygiëne te verbeteren, geniet je van een betere nachtrust.
Slaap je slecht ‘s nachts? Word je vaak wakker of slaap je te weinig? Dan kan je dit probleem aanpakken door je slaaphygiëne te verbeteren. In deze blog vertellen we je onder meer hoe je beter kan slapen met enkele simpele aanpassingen.
De impact van slaapritme en slaapritueel
Slaap wordt, dag in dag uit, door je lichaam volgens een redelijk vast ritme geactiveerd op bijna vaste tijdstippen. Enkel tijdens onze babytijd, als puber en vanaf middelbare leeftijd, maakt ons circadiaans ritme rare sprongen. Hoe beter je dit ritme respecteert en ernaar leeft, hoe gemakkelijker je lichaam de slaap kan vatten.
Dit valt onder de noemer: slaaproutine of slaapritme. Een relatief vast tijdsframe, van ontwaken en het opzoeken van je bed, maakt dat alle processen op elkaar afgestemd raken. Slaapspecialisten raden aan om hier ook tijdens het weekend niet te veel uitzonderingen op te maken om je biologische klok niet te ontregelen. En als je dan toch eens afwijkt, weet dan dat je deze slaap best onmiddellijk inhaalt.
Slaaprituelen zijn ook een onderdeel van de slaaphygiëne. Je favoriete tv-serie, het lezen van een boek, een avondwandeling met de hond of luisteren naar je lievelingsmuziek kunnen allemaal onderdeel zijn van je ritueel. Rituelen bieden rust en dat is precies wat je voor een gezonde slaap nodig hebt.
Een vast ritme in de avond kan nog een voordeel hebben, namelijk dat je stressniveau daalt. En laat stress nu juist een enorme slaapverstoorder zijn.
De invloed van voeding op je slaap
Ook wat je eet en drinkt in de uren voor het slapengaan, speelt een belangrijke rol. Al heeft niet iedereen dezelfde reactie na een laat slaapmutsje of een sterke kop koffie in de avond, toch zijn slaapwetenschappers het erover eens dat alcohol en cafeïne slaapverstorend werken.
Een warm kopje thee kan misschien aanvoelen als slaapverwekkend, maar ook thee bevat cafeïne. Heb je moeite om in slaap te vallen? Als je elke avond een kopje thee drinkt, kan het zijn dat dit een negatieve invloed heeft op je slaap.
De impact van deze stoffen tijdens de verschillende slaapfasen is enorm. Hoewel alcohol ook slaapverwekkend kan werken, zorgt het in het algemeen voor een slechtere nachtrust.
Lees er meer over in onze blog Wat is de invloed van voeding op je slaap? Wist je bijvoorbeeld dat een glutenallergie kan leiden tot een slechte slaap?
De slaapkamer
Uiteraard speelt de slaapkamer een grote rol in je slaaphygiëne. Er zijn een aantal dingen die je kunt veranderen aan je slaapkamer om ervoor te zorgen dat je beter slaapt. Je slaapkamer kan het beste aan de volgende eisen voldoen:
- Het is een stille, rustige plek.
- Je kunt de kamer goed verduisteren.
- De temperatuur ligt rond de 17 graden.
- De slaapkamer is schoon en goed verlucht overdag.
Een te koude slaapkamer kan een broedplek worden voor bacteriën en schimmels wegens vocht. Hoewel sommige mensen denken dat ze beter slapen bij een frisse temperatuur, kan dit gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.
Slapen actieve mensen beter?
Een actief leven met regelmatige fysieke inspanningen in de buitenlucht en het zonlicht maakt je lichaam moe. Sporten, wandelen en bewegen is gezond, ook voor je slaap. Probeer niet te intens te sporten vlak voor het slapengaan omdat je energieniveau dan sterk verhoogt en je belemmert om gemakkelijk de slaap te vatten.
Wat is het belangrijkste voor een goede slaap?
Een goede slaaphygiëne leidt tot een goede slaap. Wanneer je merkt dat je moeite hebt met slapen of slecht slaapt in het algemeen, bekijk je in de eerste plaats je slaaphygiëne. Hierbij komen je slaapritme en avondritueel aan bod.
Wat je voor het slapengaan doet, eet of drinkt, kan een grote invloed hebben op je nachtrust. Als je beter wilt slapen, is het belangrijk om aan je slaaphygiëne te werken. De duur van jouw dagelijkse slaappatroon maakt een groot verschil voor je gezondheid op lange termijn.
Conclusie
Een goede slaaphygiëne is de sleutel tot een gezonde slaap. Regelmaat, gewoontes en een rustige slaapomgeving lijken saai, maar verbeteren de kwaliteit van je slaap aanzienlijk.
Wat is slaaphygiëne – Veelgestelde vragen:
Wat valt onder slaaphygiëne?
Slaaphygiëne is een containerbegrip voor allerlei factoren die bijdragen tot een goede slaap. Ook de inrichting en temperatuur van je slaapkamer zijn van belang. Een goede slaaphygiëne leidt tot een betere nachtrust.
Wat is een slechte slaaphygiëne?
Een slechte slaaphygiëne kan je onder andere herkennen aan een onregelmatig slaapritme, geen vast slaapritueel, actief zijn vlak voor het slapen of het drinken van cafeïne of alcohol voor het slapengaan.
Is te veel slaap goed?
Te weinig slaap is uiteraard niet gezond, maar ook te veel slaap is niet goed. Het kan leiden tot gezondheidsklachten. De slaap die je nodig hebt, is gemiddeld 7 tot 8 uur per nacht, maar dat verschilt per persoon.
