Elektrische deken

Wat zijn koele kussens?

8 okt, 2024
Jürgen Swinnen

Net als je matras en je bedbodem heeft ook je hoofdkussen een belangrijke functie: de ondersteuning van je hals en hoofd. Logisch! Uiteraard zijn er kenmerken die bijkomend een grote rol spelen om de slaap snel te vatten. Denk bijvoorbeeld aan hardheid, vochtregulatie en warmteregulatie. Kan een kussen verkoelend werken? En welke materialen zijn dan meer of minder geschikt? We duiken er even dieper in.

Hoe werkt een verkoelend kussen?

Of beter, hoe werkt verkoeling? Verkoeling is een gevoel dat tijdelijk is. Want wat je eigenlijk wil, is klimaatregulering rondom je hoofd. Zo heb je het niet te warm of te koud. Sterke warmte-isolerende materialen zullen de temperatuur rondom je hoofd sneller laten oplopen dan materialen die warmte optimaal verspreiden. 

Wol is een natuurlijk materiaal met een krachtige werking. Dit natuurlijke haar van schapen, kamelen of geiten neemt de temperatuur van je hoofd snel over en zal deze ook proberen te behouden. Je zou verwachten dat je het daarom al vrij snel te warm zal krijgen. Dankzij de krachtige vochtregulerende eigenschappen die wol heeft, wordt de warmte ook goed verspreid over je hoofdkussen. Daarom is het prima geschikt als je het snel warm hebt.

Synthetische materialen zoals holle polyestervezels behouden de isolatie rondom je hoofd en kunnen daarom sneller ‘broeierig’ aanvoelen.

Waarom zijn koude kussens beter dan normale kussens?

Koude kussens zijn dus relatief, want een ‘koud’ kussen is tijdelijk. Je hoofd gaat warmte aan het kussen geven. Belangrijker is hoe het hoofdkussen hiermee omgaat. Warmte verspreiden is top! En een krachtige warmteverspreiding heeft vaak als eigenschap dat een kussen tijdelijk kouder aanvoelt.

Je hoofd ervaart een korte verkoeling en omdat je lichaam de kerntemperatuur verlaagt om in slaap te vallen, ervaar je vaak dat je vlotter in slaap valt. Dat effect maakt een koud kussen beter dan een normaal kussen.

waarom zijn koude kussens beter dan normale kussens

Materialen zoals gel, zeker als de gel voldoende dik is, zijn niet-isolerend en daarom ervaar je dat verkoelende effect. Stel je voor dat de temperatuur van de kamer waar het gelkussen zich bevindt, 18 graden is. Dan zullen zowel de gel als het omhullende materiaal en de kussentijk ook 18 graden zijn. Als je je hand op het gelgedeelte legt, krijg je een andere indruk. Dat komt omdat de gel niet isolerend zal werken en dus je lichaamswarmte direct wil verspreiden. Hetzelfde effect merk je trouwens wanneer je een houten blokje of een metalen plaatje van dezelfde temperatuur in je hand neemt. Metaal voelt kouder aan omdat het zeer geleidend is voor warmte.

Ook stoffen die viscose bevatten of stoffen die verrijkt zijn met zogenaamde PCM’s, bieden een (schijnbaar) verkoelend effect. PCM staat voor Phase Changing Material (fase veranderend materiaal). Dit zijn microscopisch kleine capsules die parafine bevatten. Wanneer een bepaalde temperatuur bereikt is, zal de parafine van fase veranderen. Lees: van vaste stof naar vloeibare substantie overgaan. De warmte zorgt voor de energie. Door de fase te veranderen van vast naar vloeibaar zal de energie worden omgezet. Wanneer de temperatuur weer afkoelt rondom je hoofd, zal het omgekeerde gebeuren en wordt warmte weer vrijgegeven.

Zijn verkoelende kussens goed voor je?

Je centrale lichaamstemperatuur (CBT,  Core Body Temperature) daalt automatisch wanneer je moe wordt. Dat wordt geregeld in het circadiane ritme (bioritme) van je lichaam. Hierdoor verbruikt je lichaam minder energie , daalt je hartslag en komt je lichaam tot rust.

Opgelet! Lichaamstemperatuur is niet hetzelfde als je huidtemperatuur. Tijdens de nacht komen je huidtemperatuur en je lichaamstemperatuur idealiter in elkaars buurt. Overdag is je huid beduidend koeler.

Een kussen dat dit proces ondersteunt, is dus automatisch goed voor je nachtrust, vooral bij het in slaap vallen. Belangrijk is wel dat de temperatuur of het slaapklimaat goed geregeld blijft en is afgestemd op jouw lichaamstemperatuur. Als je het te warm krijgt, wordt je diepe slaap verstoord en ga je een kouder plekje zoeken. Niet zo ideaal, want je wordt dan kort wakker.

Verschillende soorten verkoelende kussens op een rij

Welke keuzes kan je maken om verkoelend te slapen op je hoofdkussen?

  1. Dierlijke materialen zoals wol, kamelenhaar of kasjmier zijn krachtig in vochtregulering en warmte-isolatie. Ze gaan dus je lichaamstemperatuur mooi mee regelen.
  2. Plantaardige materialen zoals linnen, lyocell of wildzijde zijn krachtig in ventilatie en vochtregulering. Zo houd je het hoofd koel.
  3. Synthetische materialen zoals Thinsulate vezels zijn labo ontworpen vezels die de eigenschappen van wol dicht benaderen. Geschikt dus!
  4. Schuimen zoals gel zijn niet warmte-isolerend en zullen dus een krachtige thermoregulerende werking hebben. Je lichaamstemperatuur wordt optimaal geregeld.
  5. Gebruik een extra verkoelende beschermsloop gemaakt van materiaal dat viscose of met PCM verrijkte materialen bevat.
verschillende soorten verkoelende kussens

Wat is het koelste kussen?

Probeer zelf in de winkel even uit wat voor jou het fijnste werkt! De meeste kussens zijn in ieder geval niet actief koelend. Het materiaal reageert op je lichaamstemperatuur. Uiteraard bestaan er wel actief koelende kussens. Het nadeel is vaak dat ze verbonden zijn met een apparaat dat actief koelt en dus aan een stopcontact gekoppeld zijn. Ook bestaat de kans dat je het lawaai storend vindt.

Bestaat er een kussen dat altijd koud is?

Wanneer je met vulmaterialen werkt niet. Ook een gelkussen met een dikke laag gel neemt na verloop van tijd jouw lichaamstemperatuur aan wanneer je slaapt. En dat is prima! 

Veelgestelde vragen:

Moet je een kussensloop op een verkoelend kussen leggen?

Een kussensloop is altijd aan te raden om hygiënische redenen! Kies best voor een koel materiaal zoals katoen, lyocell of met PCM verrijkt exemplaar.

Waarom wordt mijn kussen ’s nachts zo warm?

De meeste materialen zijn isolerend, zoals dons, latex of schuim. Op zich niets mis mee als er ook voldoende ventilatie rondom je hoofd kan plaatsvinden. Wanneer dat niet zo is, gaan de materialen rondom je hoofd broeierig aanvoelen.

Is een verkoelend gelkussen de moeite waard?

Wanneer de gellaag voldoende dik is, is de capaciteit het hoogst en duurt het effect het langst. Dat maakt ook het grote prijsverschil tussen gelkussens. Dunne laagjes werken, maar veel te kort om er sneller mee in slaap te vallen. Goedkoop is dus niet altijd de oplossing.

Wat zijn koele kussens  – Conclusie

Focus op klimaatregulering rondom je hoofd. Zo heb je het niet te warm of te koud. Sterke warmte-isolerende materialen zullen de temperatuur rondom je hoofd sneller laten oplopen dan materialen die warmte optimaal verspreiden.