Stel je voor: je koopt een nieuwe matras en je wilt weten waar het vandaan komt, welke materialen erin zitten en hoe je deze het beste kunt onderhouden. Of je wilt weten hoe en of je je matras kunt recyclen als deze aan het einde van zijn levensduur is. Dat wordt binnenkort heel gemakkelijk dankzij het Digitale Product Paspoort (DPP). Het DPP is een digitaal document dat gekoppeld is aan je matras en dat alle belangrijke informatie bevat over de herkomst, materialen, duurzaamheid en recycling. Vanaf 2029 wordt dit paspoort verplicht voor matrassen in Europa. In dit artikel leggen we je uit wat het DPP precies is, waarom het wordt ingevoerd, en wat het voor jou als consument betekent.

Wat is het Digitaal Product Paspoort (DPP)?

Het Digitale Product Paspoort (DPP) is een digitaal document dat alle essentiële informatie over je matras verzamelt en vooral gemakkelijk toegankelijk maakt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld:

• Materialen en samenstelling: Welke materialen zijn gebruikt, zoals schuim, textiel, metalen veren en zoveel meer.
• Herkomst en productieproces: Waar en hoe is het matras gemaakt?
• Duurzaamheidskenmerken: Hoe lang gaat de matras mee, wat is recycleerbaar, en wat is de CO₂-voetafdruk?
• Onderhouds- en reparatietips: Hoe kun je de matras het beste onderhouden, onderdelen vervangen en repareren?
• Eindelevensfase: Hoe kan de matras worden gerecycled of hergebruikt?

Deze informatie wordt gestandaardiseerd en consistent aangeboden, zodat iedereen in de keten – van fabrikant tot jij als consument – dezelfde taal spreekt en dezelfde definities gebruikt. Scheelt een hele hoop opzoekwerk en levert heel wat efficiëntie op.

Waarom wordt het DPP ingevoerd?

De Europese Unie wil met het DPP de duurzaamheid van producten bevorderen en de overgang naar een circulaire economie versnellen. Dit betekent dat producten langer moeten meegaan, gemakkelijker te herstellen en beter recycleerbaar moeten zijn. Het DPP is een belangrijk onderdeel van het zogenaamde ‘Ecodesign for Sustainable Products Regulation’ (ESPR), dat in juli 2024 in werking is getreden. Deze ESPR heeft als doel om producten duurzamer te maken en de impact op het milieu te verminderen.

Door het DPP te introduceren, wil de EU enkele zaken bereiken, denk aan:

• Transparantie en traceerbaarheid bieden over de hele levenscyclus van producten.
• Consumenten beter informeren, zodat ze duurzamere keuzes kunnen maken.
• Afval verminderen door producten langer te gebruiken en beter te recyclen.
• Fabrikanten en verkopers verplichten om duurzamere producten op de markt te brengen.

Wanneer wordt het DPP verplicht?

De implementatie van het DPP gaat geleidelijk. Voor matrassen wordt het DPP verplicht vanaf 2029. Dit geldt voor alle nieuwe matrassen die op de Europese markt komen. Er geldt een overgangsperiode, waarbij grote bedrijven als eerste moeten voldoen aan de verplichting. Middelgrote bedrijven krijgen waarschijnlijk uitstel, tot vermoedelijk 2030, en kleine bedrijven worden voorlopig grotendeels uitgezonderd om onnodige administratieve lasten te voorkomen.

Al mag je verwachten, of beter, – hopen – vinden wij, dat heel wat bedrijven er snel mee beginnen. Want dit paspoort maakt ook het leven gemakkelijker. Zo kun je via het DPP heel wat meer dan de wettelijke elementen terugvinden. Tenminste als de producten ook ‘verrijkt’ worden met deze informatie. En laat ons daar nu voor pleiten bij alle producenten!

Zo hoef jij niet meer op zoek naar de maat van je matras of krijg je meteen tips over onderhoud of extra interessante producten die je ook kan aankopen via je favoriete winkel.

Praktische voordelen

• Toegang tot informatie: Je kunt het DPP raadplegen via een QR-code of RFID tag op het matras, een app of website.
• Bewuster kopen: Je kunt kiezen voor een matras met langere levensduur of betere recycleerbaarheid.
• Antwoorden: Heerlijk geslapen in je B&B of hotel en wil je weten welk matras je had? Scan het DPP en je weet precies het antwoord.
• Extra diensten: Stel je voor dat je slecht slaapt en je wil gebruik maken van de diensten van een slaapcoach, wanneer je matrassenmerk via het DPP deze info mee stuurt, ben jij snel geholpen.
• Eenvoudiger onderhoud en reparatie: Je vindt gemakkelijk reserveonderdelen en onderhoudsinstructies na een eenvoudige scan.
• Duidelijkheid over recycling: Je weet waar en hoe je de matras kunt inleveren aan het einde van zijn levensduur.

Nadelen of extra kosten?

• Er zijn geen extra kosten verbonden aan het DPP voor consumenten.
• Je moet zelf een kleine actie ondernemen om de informatie te krijgen, bijvoorbeeld door een QR-code te scannen met je smartphone.

Hoe werkt het DPP in de praktijk?

1. Unieke identificatie: Elk matras krijgt een unieke code, zoals een GTIN (Global Trade Item Number), gekoppeld aan een QR-code of RFID-tag.
2. Data verzamelen: Alle productinformatie gaande van grondstoffen, materialen, herkomst, duurzaamheid, etc. wordt centraal verzameld en opgeslagen.
3. Hosting en toegang: Via een DPP-provider worden de gegevens veilig gehost en ontsloten.
4. Gebruik door verschillende partijen: Consumenten, herstellers, recyclers en toezichthouders krijgen toegang tot de relevante data.

De fabrikant is verantwoordelijk voor het bijhouden van het DPP. Echter vaak werkt deze samen met een aanbieder, zoals het Belgische TripleR.io. Bij doorverkoop of hergebruik wordt het DPP automatisch overgedragen aan de nieuwe eigenaar.

Veelgestelde vragen en misvattingen

• Moet ik zelf iets doen om het DPP te activeren of te onderhouden?
  Nee, het DPP wordt automatisch gekoppeld aan je matras en je hoeft zelf niets te doen.
• Is mijn privacy beschermd?
  Ja, er worden geen persoonlijke gegevens gekoppeld aan het paspoort.
• Wat als het matras geen DPP heeft?
  Het digitale paspoort wordt verplicht voor alle nieuwe matrassen vanaf 2029. Matrassen van voor die tijd hebben geen DPP.
• Kan ik met het DPP geld besparen?
  Mogelijk wel, zeker wanneer er meer dan alleen wettelijke data worden ontsloten.

Toekomstperspectief

• Het DPP wordt ook voor andere producten ingevoerd, zoals meubels, elektronica, textiel, staal en aluminium.
• Het digitaal productpaspoort draagt bij aan een circulaire economie door producten langer te laten meegaan en beter te recyclen.

Samenvatting

Het Digitale Product Paspoort (DPP) is een digitaal document dat gekoppeld is aan je matras en dat alle belangrijke informatie bevat over de samenstelling van een product, herkomst, materialen, duurzaamheid en recycling. Vanaf 2029 wordt dit paspoort verplicht voor matrassen in Europa. Het DPP helpt je om slimmere, duurzamere keuzes te maken en zorgt ervoor dat je matras langer meegaat en beter gerecycled wordt.

Vraag bij aankoop van een nieuw matras binnenkort dus expliciet naar het DPP, mocht het niet standaard worden aangeboden.

Meer lezen? Check onze bronnen:

• GS1 Nederland: ESPR – Ecodesign for Sustainable Products Regulation
• NVRD: Europa – NVRD
• Milgro: Digital Product Passport (DPP) explained
• TripleR: TripleR – Detail – Vlaanderen Circulair
• Empact: Digitaal Product Paspoort: een digitale identiteitskaart voor je producten
• Europese Commissie: Ecodesign for Sustainable Products Regulation